در همدان، شاعر بزرگ فارسی زبان معروف به باباطاهر عریان در آرامگاهی بی غل و غش آرمیده است. آرامگاه بابا طاهر، جلوه‌‌ای تمام عیار از سبک معماری ایرانی است که بر تپه‌ای بلند قرار دارد. این شاعر بلندمرتبه یک شخصیت عرفانی در قرن پنجم بود که به دلیل بی‌ریا و خاکی بودن به او لقب بابا را داده بودند. آرامگاه معنوی او نیز مانند اشعار پرمفهوم او، دارای نمادهایی شاعرانه و عارفانه است و در شهر همدان قرار دارد. این آرامگاه به دلیل معماری ایرانی متشکل از مصالحی مانند خشت و فیروزه، در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ایران، ثبت شد.
آرامگاه باباطاهر کجاست؟
این بنای تاریخی، مرکز میدانی به شکل مستطیل و سرسبز به نام بابا طاهر قرار دارد. گنبد ۸ ضلعی فیروزه‌ای این آرامگاه در میدان باباطاهر همدان منظره‌ای منحصربه‌فرد را به نمایش می‌گذارد که بر روی تپه‌ای سرسبز در بخش شمال غربی این شهر قرار گرفته است. در این مکان طبیعت زیبای همدان در کنار بنای هنرمندانه این شاعر نامی، منظره‌ای بی‌نظیر را به نمایش می‌گذارد.
- آدرس آرامگاه بابا طاهر: روبه‌روی کوه الوند، میدان باباطاهر همدان
تاریخچه ساخت آرامگاه باباطاهر عریان به قرن ششم هجری برمی‌گردد!
باباطاهر در قرن ششم هجری در دوره سلجوقیان دیده از جهان فروبست. به دلیل علاقه زیاد پادشاه وقت سلجوقي به ایشان، دستور ساخت برج آجری به‌صورت هشت ضلعی بر روی آرامگاه او داده شد. در این بنا، دوبیتی‌های معروف این شاعر والامقام با معرق‌کاری‌های زیبایی دیده می‌شود. تحلیل و از بین رفتن برخی از ستون‌های این بنا باعث شد که در زمان پهلوی دوم (۱۳۴۴) بازسازی آن آغاز شود و به دلیل به کار بردن فیروزه در بنای این آرامگاه، زیبایی آن دو چندان شود.
این اقدام ۵ سال طول کشید و مهندس هوشنگ سیحون، مهندس فروغی به عنوان معمار آرامگاه باباطاهر شناخته شدند. در تاریخچه ساخت آرامگاه باباطاهر آمده است که در همین جریان، لوح کاشی فیروزه‌ای که به قرن هفتم هجری مربوط می‌شد، پیدا شد که بر روی آن آیات قرآن به‌صورت برجسته و با خط کوفی نوشته شده بود. این سنگ، حالا در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود. آرامگاه بابا طاهر عریان، بار دیگر در سال ۱۳۷۶ مرمت شد و بالاخره در همین سال در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
معماری آرامگاه بابا طاهر؛ بنایی با معرق‌کاری زیبا و گنبد فیروزه‌ای
مساحت وسیع و به شکل تپه آرامگاه باباطاهر همدان فرصت خوبی را برای فضاسازی و استفاده از المان‌های زیبایی ایجاد کرده است. زمین ۸ ضلعی آرامگاه بابا طاهر، حدوداً هزار متر مربع طول، و برج آن حدود ۲۱ متر درازا دارد. تعداد ستون‌های آرامگاه به ۸ عدد می‌رسد که از سنگ، آجر و آهک ساخته شده‌اند. به دلیل مصالح مرغوب به‌کار گرفته شده، آرامگاه باباطاهر دارای استحکام زیادی است.
در گوشه و کنار این آرامگاه می‌توان سنگ‌های مرمری را دید که بر روی آن‌ها رباعی‌ها و دوبیتی‌های ساده و بی‌آلایش باباطاهر که نماد پاکی و طهارت هستند، حکاکی شده است. نقطه عطف این آرامگاه سقف بقعه هشت ضلعی آن است که با معرق‌کاری‌های زیبایی تزئین شده است. دو لوح از جنس فلز برنز وجود دارند که بر روی آن‌ها نام فرد دفن شده در کنار بابا طاهر و همچنین اسامی هیئت موسس انجمن آثار ملی ثبت شده است.
قبل از بازدید از آرامگاه باباطاهر این نکات را به خاطر داشته باشید
آرامگاه باباطاهر، اثر هنری باارزشی است که از قرن ششم و دوران سلجوقیان به یادگار مانده است. به‌همین دلیل صیانت از این بنای تاریخی باید همیشه مدنظر قرار داده شود. خوشبختانه در سال‌های اخیر به دلیل افزایش هنردوستی، به این بنا آسیبی وارد نشده است. بهتر است قبل از دیدار با آرامگاه این شاعر که جزئی از مفاخر ایران محسوب می‌شود، به نکات زیر دقت داشته باشید:
- ساعت بازدید آرامگاه بابا طاهر در بهار و تابستان از ۸:۳۰ تا ۱۹:۳۰ و در پاییز و زمستان از ۸:۳۰ تا ۱۷ است.
- این مکان دارای پارکینگ اختصاصی است.
- پارکی در اطراف آرامگاه وجود دارد که جای خوبی برای اقامت موقت بسیاری از مسافران است.
- کالاهای سنتی، کتاب‌ها، مجسمه، و سوغاتی همدان از جمله چیزهایی است که در این مکان به لطف غرفه‌های متعدد می‌توانید به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.
- در این مکان، می‌توان درشکه‌سواری کرد.
- بهای ورودی آرامگاه باباطاهر ۴۰۰۰ تومان برای ایرانیان و ۵۰۰۰۰ تومان برای افراد خارجی است.
- در نزدیکی آرامگاه رستوران، کافه و انواع سوپرمارکت وجود دارد.
چگونه به آرامگاه باباطاهر برویم؟ آدرس و مسیر دسترسی
در شهر همدان حمل و نقل با مترو راه‌اندازی نشده و به‌همین دلیل امکان دسترسی به آرامگاه بابا طاهر با مترو وجود ندارد؛ اما موقعیت مکانی مناسب آرامگاه باباطاهر باعث شده که بتوانید از راه‌های زیر به آن دسترسی پیدا کنید:
- اتوبوس: شما می‌توانید برای رسیدن به این آرامگاه، با سوار شدن در اتوبوس‌‌های شهرک الوند، در ایستگاه باباطاهر پیاده شوید.
- ماشین شخصی: این میدان در بلوار نیروی انتظامی واقع شده و با حرکت کردن به سمت شرق همدان می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد.
- تاکسی: تاکسی‌های خطی، اسنپ و تاکسی‌های تلفنی می‌توانند گزینه راحتی برای دسترسی به این مکان تاریخی باشند.
جاذبه‌هایی که در نزدیکی آرامگاه باباطاهر قرار دارند
موقعیت مکانی خوب باعث شده که آرامگاه بابا طاهر به بسیاری از مکان‌های تاریخی و جدید همدان نزدیک باشد. از جمله این جاهای دیدنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- موزه و سفره خانه سنتی حمام قلعه
- کلیسای گریگوری استپان
- برج تاریخی قربان
- موزه ابوعلی سینا
- آرامگاه استر و مردخای
- موزه هگمتانه
- گنبد علویان
هنگام بازدید از آرامگاه باباطاهر در این هتل‌ها اقامت کنید
در نزدیکی این مکان، محل‌هایی زیادی برای اسکان مسافران وجود دارد که به شرح زیر هستند:
- هتل باباطاهر
- هتل خاتم
- هتل آپارتمان الماس نوین
- هتل آپارتمان الوند
- هتل آپارتمان ستاره
آرامگاه بابا طاهر، مکانی برای تماشا کردن بهترین جلوه‌های هنر ایران
دیدن مکان‌هایی که با بهره‌گیری از ایده‌های خلاقانه به سبک و سیاق ایرانی اسلامی، طراحی شده‌اند هر کسی را به وجد می‌آورد. یکی از این مکان‌ها آرامگاه باباطاهر عریان است که سادگی و رهایی باباطاهر از تعلقات دنیوی را می‌توان به وضوح در درون مایه اشعار و آرامگاه او مشاهده کرد. بهترین راه رسیدن به این مکان تاریخی، استفاده از تورهای لحظه آخری همدان است که می‌تواند یک سفر مقرون به صرفه را برای شما داشته باشد. این تورها در بهترین فصل‌ها برای بازدید از آرامگاه باباطاهر، وجود دارند و شما می‌توانید مطابق با ساعت بازدید از آرامگاه بابا طاهر به این مکان سفر کنید. دقت داشته باشید که ساعت کار آرامگاه باباطاهر در فصل‌های مختلف سال، متفاوت است.
